Zeepbel of luchtballon?

Dat de hele EU meer macht wil en uiteindelijk ook zal krijgen was/is me allang duidelijk. Maar af en toe lijkt het een grote zeepbel of een luchtballon. Wat Roemenië betreft: mijn standpunt is altijd al geweest dat het veel te vroeg was om toe te treden tot de EU. Politiek gezien is het een grote bende. 50% van de bevolking leeft in armoede (of misschien nog wel meer) en het wordt eerder slechter dan beter wat dat betreft. Sociale voorzieningen zijn er soms, maar meestal niet. Het gezondheidssysteem en onderwijs kraakt aan alle kanten. Wetelijke kaders zijn vaak zeer gebrekkig en een groot deel van de bevolking heeft niet eens stromend water en poept in de achtertuin. Echt een land wat in de EU past. Not!

Inmiddels trekt de Europese Commissie een conclusie: Vijf jaar nadat de twee landen (Roemenië en Bulgarije) lid werden van de EU concludeert de Commissie feitelijk dat ze het nooit hadden mogen worden. Dat is echt een conclusie die op tijd komt! Ik begrijp er weinig van en kan geen andere conclusie trekken dan dat de hele toetreding nooit serieus is bekeken en men gewoon aan de hand van documenten conclusies heeft getrokken.

Analyse uit de Volkskrant:

Roemenië en Bulgarije hadden nooit lid van de EU mogen worden

Het politieke oordeel dat de Europese Commissie woensdag over Roemenië en Bulgarije velde, is ongekend hard. Vijf jaar nadat de twee landen lid werden van de EU concludeert de Commissie feitelijk dat ze het nooit hadden mogen worden.

Wat zegt dat over de toelatingseisen van de Unie? En over het eenzame verzet van Nederland tegen het opheffen van de grenscontroles met beide landen?

Allereerst het vonnis van de Commissie. Belangrijkste conclusie is dat noch in Roemenië noch in Bulgarije de democratie stevig is verankerd. Kernwoorden in de gepresenteerde rapporten zijn ‘duurzaamheid’ en ‘onomkeerbaarheid’, of beter: het gebrek eraan. Zo trekt de Commissie openlijk in twijfel of de Roemeense autoriteiten überhaupt respect hebben voor de rechtsstaat en of de politici de betekenis ervan voor een democratie wel begrijpen.

‘Zeker geen duidelijke trend’

Vrijwel alle belangrijke veranderingen de afgelopen jaren bij politie, justitie en in de politiek – het uitbannen van corruptie en willekeur – alsook de strijd tegen de criminaliteit, zijn het gevolg van druk vanuit de EU. ‘De noodzaak van externe druk roept de vraag op over de duurzaamheid en onomkeerbaarheid van de hervormingen’, aldus de Commissie. Voor alle duidelijkheid voegt ze eraan toe dat de ingezette veranderingen ‘zeker geen duidelijke trend zijn’.

Hoe wankel de rechtsstaat van Roemenië is, werd afgelopen weken duidelijk toen premier Viktor Ponta op ondemocratische wijze zijn politieke aartsrivaal president Traian Basescu op een zijspoor zette. Onder druk van de Commissie heeft Ponta beloofd alles weer terug te draaien, maar overtuigend is het niet. Het toont vooral dat je een democratische politieke cultuur nodig hebt om wetten en rechtbanken te laten functioneren. En die ontbreekt: zowel in Bulgarije als in Roemenië. Let wel: democratie is kernwaarde nummer 1 van de EU waaraan alle leden bij toetreding moeten voldoen.

‘Ereschuld’

Dat de twee voormalige Sovjetsatellietstaten toch in 2007 tot de EU mochten toetreden, was het gevolg van politieke druk. Het ging om het inlossen van een ‘ereschuld’ na de val van de Berlijnse Muur. Vergeet ook niet: de andere Oostbloklanden (Polen, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Letland, Estland, Litouwen) hadden het EU-entreebewijs als in 2004 ontvangen. Boekarest en Sofia zaten dus al drie jaar langer in de wachtkamer, nog meer uitstel achtten de regeringsleiders destijds onwenselijk.

Velen in Brussel beaamden in 2007 dat de hand werd gelicht met de toetredingseisen, al werd dat niet aan de grote klok gehangen. Het feit dat Roemenië en Bulgarije aan een halfjaarlijkse politieke controle werden onderworpen, sprak echter boekdelen.

De Commissie vindt het nog steeds een goed besluit dat de twee landen zijn toegelaten tot de EU. Het Roemenië van nu is immers niet te vergelijken met het Roemenië van dictator Nicolae Ceausescu, die in 1989 standrechtelijk werd geëxecuteerd. Er zijn, in de terminologie van de Commissie, ‘bouwstenen’ neergelegd voor een democratie maar het cement ontbreekt nog. De verwachting dat met het lidmaatschap de democratie zou komen, is vijf jaar na de toetreding niet uitgekomen.

Een vergelijking met de eurozone ligt voor de hand. Hier was het idee dat door de munt het financieel-economisch beleid van de eurolanden vanzelf zou harmoniseren. Een pijnlijke en kostbare misvatting, zoveel is tien jaar later wel duidelijk geworden.

Corruptie

Had Nederland afgelopen najaar zijn poot niet stijf gehouden dan waren nu de voorbereidingen in gang gezet om de grenscontroles met Roemenië en Bulgarije op te heffen. Terwijl ook toen voor iedereen duidelijk was dat de corruptie en misdaad welig tieren in deze landen. Roemenië stond in 2011 op nummer 75 van de corruptie-index van Transparency International, tussen China en Gambia in. Bulgarije prijkte op de 86-ste plaats.

Niettemin was de druk op Nederland extreem hoog om Bulgarije en Roemenië toch toe te laten tot de Schengenzone. Den Haag zal zich door de woensdag gepresenteerde rapporten gesterkt voelen zijn ‘nee’ nog zeker anderhalf jaar vol te houden. Tot de volgende rapportage voor beide landen gereed is en ze de tientallen aanbevelingen hebben opgevolgd.

Categorie: Persoonlijk, Politiek, Roemenie · Tags:

Reacties

1 Reactie op “Zeepbel of luchtballon?”
  1. JM schreef:

    het zijn allebei geen duurzame producten.

Schrijf een reactie

Follow ambcro on Twitter