President Basescu waarschijnlijk voor de 2e keer geschorst
Men spreekt al van een staatsgreep, van dictatoriale trekken… Het politieke offensief van de Roemeense regering zou kunnen uitlopen op het afzetten van president Trajan Băsescu en dat wakkert de vrees aan dat Roemenië terugkeert naar een autoritair regime. Voor hoofdredacteur Mircea Vasilescu zijn het politieke grillen die de bevolking niet moet accepteren.
Er komt geen nieuwe dictatuur. Net zoals in alle jaren waarin rechts de macht in handen had, de mensen die te hoop liepen tegen “dictator Băsescu” [sinds 2004 president van Roemenië] hun woorden hebben verspild.
De tijden waarin het voedsel op de bon was [onder Nicolae Ceauşescu] keren niet terug. Hetzelfde geldt voor de periode waarin mensen niet durfden te zeggen wat ze dachten, uit angst te worden verklikt aan de partij en aan de veiligheidsdienst Securitate. Toch wordt de situatie er niet rooskleuriger op.
Er komt geen nieuwe dictatuur. Traian Băsescu wilde een “speelse president” zijn en hij heeft slecht gespeeld. Hij gebruikte veel woorden om niets te zeggen en veroorzaakte vele conflicten. Nu breekt zijn conflictzoekende “stijl” hem op. De Roemeense USL-partij [Sociaal-liberale Unie] en haar regering [onder leiding van Victor Ponta] zijn een offensief gestart om de president uit zijn ambt te zetten – het enige project dat ze hebben. Om hun droombeeld te verwezenlijken, lappen ze daarbij democratische regels aan hun laars en trekken ze zich niets aan van de instellingen van de rechtsstaat. Ze kunnen het, dus doen ze het.
Ponta belandt in de vergetelheid
Als ze erin slagen om Băsescu af te zetten [het parlement stemt daar naar verwachting op 6 juli over] zullen ze waarschijnlijk ook de grondwet wijzigen, wat voor hen precies hetzelfde betekent als het privébezit voor Ion Iliescu [linkse oud-president in de jaren negentig]: “een bevlieging”. Ze zullen de grondwet wijzigen zoals Crin Antonescu wenst [op 3 juli gekozen tot voorzitter van de senaat], door de privileges van de president volledig te schrappen, of door over te gaan op een parlementaire republiek, zodat de toekomstige president Crin Antonescu rustig kan indommelen op Cotroceni [het presidentiële paleis], badend in zelfvoldaanheid. Zelfs zijn collega’s beseffen dat het geen goed idee is om hem welke taak dan ook toe te vertrouwen en nog minder om hem naar de Europese Raad te sturen, tenminste zolang hij niet in staat is om een gesprek in een vreemde taal te voeren.
Premier Victor Ponta lijkt nauwelijks geïnteresseerd in zijn eigen politieke toekomst, die hij elke dag een beetje verder ten grave draagt: hij zal zeker de geschiedenis ingaan als de “jongste minister-president” [hij is 39 jaar]. Hij staat op de foto met de overige leden van de Europese Raad [daar ging hij op 28 juni heen in plaats van en tegen de wil van president Băsescu], maar nu is hij toch bijna door al zijn ambities heen. Hij wordt geen echte dictator, daarvoor zijn toch bepaalde autoritaire trekjes nodig.
De beschuldiging van plagiaat [in zijn proefschrift om te promoveren tot doctor in de rechten] zal hem zijn hele carrière bijblijven: wat de officiële conclusie van de ethische commissie ook is. Op moreel vlak heeft hij afgedaan en in de Europese Unie is moraal in de politiek nu eenmaal belangrijk. Dat weet hij heel goed. Dus blijft hij intern zijn rol als kleine dictator van de transitie spelen, gedreven om bepaalde besluiten te nemen door middel van het partijensysteem dat achter hem staat. The Economist had gelijk: hij belandt uiteindelijk in de vergetelheid, op een politiek zijspoor. Ook dat weet hij, dus zal hij zijn plaats graag afstaan aan iemand anders, die werkelijk weet te profiteren van het autoritaire staatspartijsysteem dat nu in de steigers staat.
De burgers moeten wakker worden
Toch is Roemenië al die tijd al op de lange termijn aan het verliezen. De rating van het land daalt en blijft dalen. Het pakket economische maatregelen dat was afgesproken met het IMF en de Europese Commissie is geen meter opgeschoten, dus kunnen we internationale hulp wel vergeten. De buitenlandse schuld is al behoorlijk hoog en onze kinderen zullen daarvoor de rekening moeten betalen. Het kan zijn dat een deel van de weinige Europese middelen waar we ons voordeel mee hebben gedaan (dat was zo weinig omdat we niet in staat zijn gebleken om meer binnen te halen) ook wordt opgeschort.
De Amerikaanse ambassadeur sprak openlijk zijn ongerustheid uit: “De stabiliteit van staatsinstellingen is van wezenlijk belang voor Roemenië en voor de toekomst van het land”. Binnenkort is het waarschijnlijk de beurt aan investeerders om te reageren: sommige zullen zich terugtrekken, andere zullen weigeren te investeren in een instabiel land, waar de regering de werkelijke problemen niet oplost, maar hardnekkig blijft vasthouden aan het bestrijden van de president. En waar de rechtspraak met voeten wordt getreden door een premier en de meerderheid in het parlement.
Nee, er komt geen nieuwe dictatuur, we hebben toch een parlement? Natuurlijk zou de oppositie in het parlement kunnen worden gereduceerd tot 1% zoals Crin Antonescu zou willen. Maar we zullen “democratische” verkiezingen blijven houden. Waarschijnlijk volgens het model van Wit-Rusland of het Servië van Milosevic. Wie zou zich daar nog tegen kunnen verzetten? Hoe dan ook, de pers heeft niet langer de invloed die ze in de jaren 90 nog had en uiteindelijk zou ze ook nog kunnen worden gemuilkorfd door een mediawet. Het is dan ook de hoogste tijd dat burgermaatschappij en burgers wakker worden en de belangen van onze rechtsstaat en democratie verdedigen. Als we wachten totdat we ons eten weer op de bon moeten gaan halen, is het immers te laat.
Bron: Presseurop
