Nek-aan-nekrace bij Roemeense verkiezingen

Terwijl er sprake is van een economische en een politieke crisis gaat Roemenië vandaag naar de stembus om een president te kiezen. De eerste ronde lijkt uit te draaien op een nek-aan-nek-race tussen de zittende president Traian Basescu en zijn belangrijkste tegenkandidaat, senaatsvoorzitter Mircea Geoana. Als geen van tweeën een meerderheid haalt, is er op zondag 6 december een tweede ronde.

In totaal zijn er twaalf kandidaten. Hoewel Geoana in de laatste opiniepeilingen iets achterligt op Basescu, kan hij in de tweede verkiezingsronde waarschijnlijk rekenen op de meeste stemmen van de afvallers. De peilingen suggereren dat hij op 6 december met een nipte meerderheid kan winnen. Met ruim 21 miljoen inwoners is Roemenië een van de grotere lidstaten van de Europese Unie.

Politieke stilstand

De verkiezingen worden gehouden in een periode dat het politieke bedrijf in Roemenië vrijwel tot stilstand is gekomen. Begin oktober viel de regering, nadat premier Boc, een politieke bondgenoot van Basescu, zijn minister van binnenlandse zaken Dan Nica ontsloeg. Nica is lid van Sociaal-Democratische Partij (PSD) van Geoana.

Nica had gesuggereerd dat er bij de presidentsverkiezingen wel eens gefraudeerd zou kunnen worden (door aanhangers van Basescu). Uit protest tegen het ontslag stapten alle PSD-ministers op. President Basescu heeft sindsdien twee kandidaten opgevoerd om een nieuwe regering te vormen, maar het parlement heeft ze allebei afgewezen.

Enorme problemen

Door de politieke crisis kan Roemenië, dat bijna twee jaar geleden toetrad tot de EU, niet voldoen aan de eisen voor een lening van 20 miljard euro Internationaal Monetair Fonds. De toekenning daarvan is dan ook uitgesteld, waardoor het toch al zwaar door de economische crisis getroffen land enorme problemen heeft om bijvoorbeeld de ambtenarensalarissen te betalen.

Eenmaal in het stemhokje kiezen de Roemenen niet alleen een president. Ze kunnen zich ook uitspreken in een referendum over het parlementaire systeem van het land. Roemenië kent momenteel een tweekamerstelsel met in totaal 471 volksvertegenwoordigers. President Basescu vindt dat er veel te veel en bovendien is het systeem volgens hem niet efficiënt.

Basescu wil de Senaat (vergelijkbaar met de Nederlandse Eerste Kamer) afschaffen en het aantal parlementariërs terugbrengen tot driehonderd. Hoewel de meerderheid van de volksvertegenwoordiging daar grote bezwaren tegen heeft, lijken de meeste Roemenen Basescu’s voorstel te steunen.

nos.nl